سفازولین یکی از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف است که برای درمان عفونت های باکتریایی بافت های مختلف بدن استفاده میشود. این آنتی بیوتیک متعلق به دسته سفالوسپورین ها میباشد. این دارو تنها به صورت ویال ( آمپول ) تولید میشود و به صورت وریدی یا عضلانی تزریق میشود.
در ادامه و در سایت بیمار سلامت به برسی موارد مصرف ، منع مصرف ، نحوه تزریق ، تداخلات دارویی ، عوارض جانبی سفازولین میپردازیم.
سفازولین برای چیست / موارد مصرف
همانطور که در ابتدای مطلب گفته شد سفازولین یک آنتی بیوتیک است که برای نابودی طیف وسیع از عفونت های باکتریایی استفاده میشود. این دارو در درمان عفونت های ناشی از ویروس ها هیچ تاثیری ندارد. این دارو در بیشتر موارد به تنهایی تجویز میشود اما گاهی نیز به صورت درمان ترکیبی با سایر آنتی بیوتیک ها مصرف میگردد. به طور کلی سفازولین را میتوان در موارد زیر استفاده کرد:
-
- برای درمان عفونت های شکمی
-
- عفونت های پوستی
-
- پیشگیری از عفونت ناشی از اقدامات جراحی
-
- درمان عفونت های مقاوم به پنی سیلین ها و یا در صورت حساسیت به پنی سیلین
-
- برای درمان عفونت های ادراری ، عفونت مفاصل ، عفونت خون ، عفونت های صفراوی و آندوکاردیت
نحوه تزریق و میزان مصرف سفازولین
سفازولین تنها به صورت ویال ( آمپول های پودری ) تولید میشود و میتوان آنرا به صورت عضلانی و یا وریدی تزریق کرد. ( این دارو از راه خوراکی جذب نمیشود و نمیتوان آنرا به صورت قرص و کپسول تولید کرد.) برای تزریق وریدی سفازولین را باید حتما همراه با سرم و به صورت رقیق شده استفاده کرد. برای این منظر میتوان از انواع سرم ها ( قندی ، نمکی و حتی سرم رینگر ) استفاده کرد. تزریق عضلانی این دارو نسبت به سایر دارو های هم خانواده اش نظیر سفتریاکسون درد کمتری ایجاد میکند لذا تجویز آن از راه عضلانی نیز میتواند به خوبی تحمل میشود.
از آنجا که سفازولین یک آنتی بیوتیک کوتاه اثر است باید هر 8 ساعت یک بار مصرف شود. مقدار مجار مصرف آن بستگی به هدف درمانی دارد و معمولا در بزرگسالان به صورت یک گرم هر 8 ساعت یک بار استفاده میشود. ( اما میتواند تا حد اکثر 12 گرم در 24 ساعت نیز تجویز شود.) در کودکان این دارو بر اساس وزن ( 100 mg/kg و منقسم در 4 دوز ) تجویز میشود. ( سفازولین بیشتر به صورت آمپول های یک گرمی تولید میشود ولی آمپول های 250 و 500 میلی گرمی آن نیز در دسترس است. )
موارد منع مصرف
سفازولین در بیمارانی که به سایر سفالوسپورین ها ( نظیر سفتریاکسون یا سفکسیم و … ) حساسیت دارند، منع مصرف نسبی دارد. همچنین در افرادی با مشکلات کلیوی و کبدی و نیز افرادی با سابقه تشنج ، سفازولین باید با احتیاط مصرف شود. این دارو در دوران بارداری و شیردهی در رده B قرار دارد و میتواند در صورت لزوم تجویز شود.
عوارض جانبی سفازولین
سفازولین دارویی نسبتا سازگار است و معمولا عوارض جانبی چندانی ندارد. شایع ترین عارضه این دارو درد در محل تزریق ، خارش پوست و اسهال است اما ممکن است عوارض زیرا نیز ایجاد کند:
-
- بی اشتهایی و سوء هاضمه
-
- تهوع و استفراغ
-
- واژینیت ( عفونت یا التهاب واژن که در اثر مصارف طولانی مدت ایجاد میشود.)
-
- نوتروپنی و لکوپنی ( کاهش گلبول های سفید )
علاوه بر موارد فوق مصرف بیش از اندازه ( اور دوز ) سفازولین میتواند باعث افزایش خطر تشنج در افراد مستعد شود. همچنین مصرف آن در بیمارانی با اختلالات کلیوی و نیز سالمندان میتواند عوارض و علائمی نظیر ادم دست ها و پاها ایجاد کند که در صورت مشاهده آن باید با پزشک در میان گذاشته شود و مصرف دارو موقتا قطع گردد. حساسیت مفرط به سفازولین نیز به ندرت مشاهده میشود و میتواند با علائمی نظیر تنگی نفس ، راش و ضایعات پوستی و خارش گلو همراه باشد.
مصرف طولانی مدت سفازولین میتواند موجب از بین رفتن فلو طبیعی واژن و روده ها شود لذا فرصت را برای عفونت های فرصت طلب فراهم میکند.
تداخلات دارویی
مصرف همزمان این دارو با داروهای باکترواستاتیک نظیر تتراسایکلین ، اریترومایسین و کلرامفنیکل میتواند باعث کاهش اثر سفازولین شود. همچنین پروبنیسید( یکی از دارو های ضد نقرس است.) میتواند باعث افزایش سطح سرمی سفازولین شود و امکان مسمومیت دارویی را افزایش میدهد.
وضعیت مصرف سفازولین در بارداری و شیردهی
سفازولین در رده B بارداری میباشد و در صورت نیاز میتواند تجویز و مصرف شود. اما به علت ترشح شدن این دارو داخل شیر مادر، در دوران شیردهی باید با احتیاط مصرف شود و میتواند منع مصرف نسبی داشته باشد.( باید زیر نظر پزشک مصرف شود.)
هشدار ها :
-
- از مخلوط کردن ویال سفازولین با دارو های دسته آمینوگلیکوزیدی نظیر جنتامایسن با یک دیگر و یا تزریق عضلانی آنها در یک عضله خودداری کنید.
-
- مصرف سفازولین و سایر سفالوسپورین ها نظیر سفتریاکسون در افراد دیابتیک میتواند سبب افزایش کاذب قند خون شود. همچنین این دارو میتواند سبب مثبت شدن کاذب تست قند در ادرار شود.
-
- قبل از شروع درمان با سفازولین باید فرد از نظر حساسیت به سایر آنتی بیوتیک ها مخصوصا دسته سفالوسپورین ها برسی شود.
-
- مصرف این دارو در افرادی با محدودیت مصرف سدیم و نیز افرادی با مشکلات کلیوی باید با احتیاط همراه باشد..
.
سایر دارو های هم مشابه
.
پایان
.
.
با تشکر از گروه مطالعاتی هیرو
سایت بیمار سلامت
من باردارم عضلانی خیلی درد میکنه میتوانم وریدی انجام بدم
بله. تزریق وریدی سفازولین نسبت به تزریق عضلانی ارجحیت داره. اما بهتره با حداقل ۵۰ الی ۱۰۰ سی سی سرم رقیق شه و به آرامی تزریق کنید.( سرم میتونه قندی، نمکی و حتی رینگر باشه)
سلام
میشه آمپول سفازولین و آپوتل رو داخل یک سرم ریخت و همزمان تزریق کرد. و اینکه میشه وونارو داخل سرم قندی ۵ درصد ریخت
ممنون میشم اگه زودتر جواب بدید
بله سفازولین و آپوتل باهم ناسازگاری دارویی ندارند و میشه اونارو باهم داخل سرم قندی ۵% هم ریخت