تری فلوئوپرازین یا همان تری فلوپرازین یکی از معروف ترین داروهای ضد جنون است که برای درمان اسکیزوفرنی و اضطراب های شدید استفاده میشود. این دارو به صورت قرص و آمپول استفاده میشود. که آمپول آن تنها به صورت عضلانی قابل استفاده است و در پرخاشگری های شدید و اسکیزوفرنی حاد استفاده میشود. قرص تری فلوئوپرازین در دوز های 1، 2، 5 و 10 میلی گرم تولید میشود و معمولا باید هر 12 ساعت یک بار مصرف شود. مهمترین عوارض جانبی این دارو شامل خواب آلودگی، خشکی دهان، حساسیت به نور و چاقی میباشد. اما خطرناک تری عارضه آن اکتراپیرامیدال است.( با علائمی مانند سفتی عضلات گردن، افزایش ضربان قلب، کندی و سختی حرکات مشخص میشود.)
در ادامه و در سایت بیمارسلامت به برسی، موارد مصرف، نحوه و مقدار مصرف، موارد منع مصرف، تداخلات دارویی و عوارض جانبی قرص و آمپول تری فلوئوپرازین میپردازیم.
تری فلوئوپرازین برای چه افرادی استفاده میشود / موارد مصرف
تری فلوئوپرازین ( تری فلوپرازین )یکی از داروهای ضد اسکیزوفرنی است که عمدتا برای درمان اختلالات اضطرابی استفاده میشود. از این دارو همچنین برای بهبود پرخاشگری در بیماران روان پریش، تسکین بیقراری ناشی از ترک اعتیاد و جنون آنی نیز استفاده میشود.
موارد منع مصرف
در زنان باردار، افرادی با مشکلات حاد کبدی و کلیوی، افراد با مغز استخوان تضعیف شده( مثلا پس از شیمی درمانی) ، تری فلوئوپرازین منع مصرف کامل دارد. همچنین در بیماری با سابقه تشنج، سرطان پستان و مشکلات تنفسی حاد، این دارو باید با احتیاط مصرف شود.
تداخلات دارویی
مهمترین تداخلات دارویی تری فلوپرازین با لیتیم و داروهای ضد پارکینسون از جمله لوودوپا است، اما باید با داروهای زیر نیز با احتیاط مصرف شود:
- داروهای مخدر ( از جمله مرفین، فنتانیل، پتدین)
- داروهای ادرار آور
- سایر داروهای ضد جنون از جمله هالوپریدول، الانزاپین و …
- داروهای خواب آور ( از جمله دیازپام، میدازولام و …)
- داروهای ضد تشنج از جمله فنی توئین
- داروهای ضد فشار خون ( از جمله لوزارتان، آمیلودیپین و …)
داروهای بالا نباید به مقدار زیاد یا مدت طولانی با تری فلوئوپرازین مصرف شوند. زیر میتوانند موجب افزایش عوارض جانبی آن و افزایش خطر مسمومیت های دارویی شوند.( اما ممکن است برای مدت کوتاهی مثلا یک یا چند بار و با فواصل زیاد ، مشکلی ایجاد نکند.)
نحوه و مقدار مصرف آمپول و قرص تری فلوئوپرازین
نحوه و مقدار مصرف این دارو تا حدودی به سن، وزن، وضعیت بالینی بیمار و فرم دارو ( قرص یا آمپول ) بستگی دارد. اما به طورکلی از قرار زیر میباشد:
- برای اختلال اسکیزوفرنی برای بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال:
از قرص های تری فلوئوپرازین 2 یا 5 میلی گرمی استفاده میشود که باید هر 12 ساعت یکبار مصرف شوند. در صورت عدم دستیابی به پاسخ درمانی صحیح دوز دارو را رفته رفته و طی چند روز افزایش میدهند( گاهی ممکن است به قرص های تری فلوپرازین 20 میلی گرمی دوبار در روز نیاز باشد اما اکثر بیماران به قرص های بیشتر از 10 میلی گرمی احتیاجی ندارند.) - برای اسکیزوفرنی در کودکان 6 تا 12 سال:
درمان را با قرص های تری فلوئوپرازین 1 میلی گرم یک یا دوبار در روز آغاز میکنند. در صورت عدم دستیابی به پاسخ درمانی مطلوب دوز دارو را رفته رفته افزایش میدهد.( سقف مصرف این دارو در کودکان زیر 12سال، بر اساس وزن آنها تنظیم میشود و از 15 میلی گرم در روز بیشتر نمیشود.) - پرخاشگری و احتمال صدمه به خود و دیگران:
در صورت استفاده از تری فلوپرازین برای درمان پرخاشگری های حادو اورژانسی از آمپول این دارو استفاده میشود که دارای 1 میلی گرم داروی موثر است. آمپول تری فلوئوپرازین ( تری فلوپرازین) تنها باید به صورت عضلانی تزریق شود. در صورت لزوم و برای پیشگیری از بروز مجدد پرخاشگری و بی قراری میتوان تزریق را هر 6 ساعت یکبار تکرار کرد. - برای اختلالات اضطرابی در بزرگسالان:
در صورت لزوم استفاده از قرص تری فلوئوپرازین برای درمان اضطراب و وسواس معمولا از قرص های 1 یا 2 میلی گرم ، یک یا دوبار در روز استفاده میشود. برای درمان و کنترل اضطراب نباید بیشتر از 12 هفته از این دارو استفاده کرد.
تجویز تری فلوئوپرازین در کودکان زیر 6 سال ممنوع است. همچنین برای اختلالات اضطرابی در کودکان زیر 12 سال نیز بهتر است از به جای تری فلوپراین از داروهای اختصاصی تر استفاده شود.
عوارض جانبی تری فلوئوپرازین
مهمترین عوارض جانبی این دارو شامل خواب آلودگی، بی حالی، یبوست، خشکی دهان افت فشار خون و سرگیجه است که در اوایل درمان مشاهده میشود و پس از چند روز یا چند هفته از بین میروند. سایر عوارض جانبی تری فلوئوپرازین شامل موارد زیر است:
- حساسیت به نور ( حساس شدن پوست و چشم ها به نور خورشید)
- ژنیکوماستی ( بزرگ شدن سینه ها که علائمی ماند تورم نوک سینه و درد هنگام لمس سینه ها همراه است.)
- کاهش تعداد سلولا های خونی
- عوارض اکتراپارامیدال و سندرم نرولپتیک ( جزء خطرناکترین عوارض فلوئوپرازین هستند که نادر میباشند و با علائمی مانند درد و سختی عضلات، تب، سختی در حرکت، احتباس یا بی اختیاری ادرار و نیز تنفس سریع و سطحی همراه است.)
- رتینوپاتی رنگدانه ای ( نوعی بیماری چشمی است که معمولا به آرامی گسترش میابد و باعث اختلال در بینایی فرد میشود)
عوارض گفته شده در قسمت بالا مربوط به مصرف طولانی مدت تری فلوئوپرازین است و در همه افراد مشاهده نمیشود. ولی آشنایی با آنها برای افرادی که به مدت طولانی از این دارو استفاده میکنند میتواند مفید باشد.
وضعیت مصرف تری فلوپرازین در دوران بارداری و شیردهی
این دارو در دوران بارداری منع مصرف دارد و در رده C بارداری میباشد. تری فلوپرازین ( تری فلوئوپرازین ) میتواند داخل شیرمادر ترشح شود اما مقدار آن جزئی است و میتواند در دوران شیردهی با رعایت احتیاط مصرف شود.( پیش از مصرف تری فلوپرازین در دوران شیردهی با یک متخصص اطفال مشورت کنید.)
.
سایر دارو های مشابه
- هالوپریدول
- ریسپریدون
- الانزاپین
- ترانکوپین
.
پایان مقاله
ناشر سایت بیمار سلامت
