سکته مغزی ایسکمیک

سکته مغزی ایسکمیک یا سکته انسدادی یکی از انواع سکته های مغزی است که 85% از انواع این بیماری را شامل میشد. سکته ایسکمی معمولا در اثر گیر افتادن لخته در مسیر عبور یکی از شریان های اصلی مغز ایجاد میشود. این بیماری میتواند در هر سنی اتفاق افتد اما شیوع آن بعد از سن 50 سالگی افزایش میابد. مهمترین بیماری زمینه ای که میتوان موجب سکته مغزی ایسکمیک و سایر انواع سکته مغزی میشود فشار خون است. شیوع این بیماری در مردان بیشتر از زنان است. این بیماری به سه نوع سکته مغزی زود گزر، سکته برگشت پذیر و سکته کامل تقسیم میشود.

علائم سکته ایسکمیک میتواند بسیار عمومی باشد و تمام یا نیمی از بدن را درگیر کند. در سکته گذرا و سکته برگشت پذیر علائم معمولا پس از مدتی برطرف میشوند و بیماری عارضه ای نخواهد داشت. اما در سکته کامل علائم و عوارض بیماری ممکن است تثبیت شوند و برطرف نشود.
برای شناخت بیشتر سکته ایسکمیک ( سکته انسدادی )با سایت بیمار سلامت همراه باشید.

تعریف سکته مغزی ایسکمیک

سکته ایسکمی ( سکته انسدادی) در واقع به وضعیتی میگویند که در آن جریان خون بخشی از مغز دچار اختلال میشود. زمانی که خونرسانی قسمت از مغز قطع شود ، فعالیت آن قسمت به سرعت مختل میشود و علائم سکته مغزی ظهور میابد. اگر خونرسانی ظرف مدت کوتاهی بر قرار شود معمولا آن قسمت مغز فعالیتش را از سر میگیرد و سکته مغزی ایسکمیک عوارضی بجای نمیگذارد.( این حالت در سکته های گذرا یا سکته های برگشت پذیر مشاهده میشود.) اما اگر بیماری تشخیص داده نشود و یا امکان بر قراری مجدد جریان خون وجود نداشته باشد شاهد ظهور سکته های کامل خواهیم بود. سکته های کامل میتوانند عوارضی طولانی مدت و حتی مادام العمر داشته باشند.

انواع سکته ایسکمیک

این بیماری بر اساس مدت زمانی قطع خونرسانی مغز ، به سه گروه تقسیم میشوند. در جدول زیر انواع سکته مغزی ایسکمیک توضیح داده میشود.

جدول بالا انواع سکته ایسکمیک را به صورت مختصر توضیح میدهد. اما برای مطالعه اختصاصی در مورد هرکدام از انواع این سکته های مغزی ایسکمیک میتوانید روی آنها کلیک کنید.

علائم سکته ایسکمیک

علائم سکته مغزی به شدت آن و ناحیه درگیر و وسعت آن بستگی دارد. همچنین نوع سکته مغزی ایسکمیک نیز میتواند در نوع علائم تاثیر گزار باشد. ولی علائم این بیماری به طور کلی شامل موارد زیر است:

• سر گیجه و سردرد
• تاری دید یا از دست دادن بخشی از قدرت بینایی
• سردی و کاهش تعریق در نیمی از بدن
• کرختکی و سنگینی نیمی از بدن
• از دست دادن و یا کاهش شنوایی
• بی حسی و فلج نیمی از صورت
• سنگین شدن زبان و عدم توانایی در تکلم
• از دست دادن تعادل
• از دست دادن اختیار روی ادرار و مدفوع

در برخی موارد فردی که سکته در وی رخ میدهد قادر به درک شرایط نیست و از وضعیت خود آگاهی ندارد. لذا آشنایی تمامی افراد جامعه با علائم سکته مغزی و مخصوصا سکته مغزی ایسکمیک ضروری است. زیرا در بیشتر موارد نزدیکان فرد باید متوجه وضعیت غیر عادی فرد شوند.

درمان سکته ایسکمی

درمان این بیماری با توجه به نوع آن و مدت زمانی که از سکته میگذرد میتواند متغیر باشد. در سکته زود گذر معمولا معمولا فرد به درمان نیاز ندارد ولی علت زمینه ای ایجاد بیماری باید از بین رود. برای درمان سکته های برگشت پذیر معمولا از دارو های حل کننده لخته استفاده میشود. در سکته مغزی ایسکمیک کامل درمان معمولا ترکیبی از درمان های داویی و توان بخشی است. در ادامه به هریک از این روش های درمانی میپردازیم:

دارو های ضد انعقاد

دارو های ضد لخته دارو های هستند که از تشکیل لخته و یا بزرگتر شدن لخته های تشکیل شده جلوگیری میکند. از جمله مهمترین دارو های ضد لخته که در سکته مغزی ایسکمیک استفاده میشنود ، میتوان به آسپرین و وارفارین و اسویکس اشاره کرد. این دارو ها برای پیشگیری و درمان سکته ایسکمیک جزو اصلی ترین درمان ها میباشند . آسپرین و اسویکس همچنین میتواند از تکرار مجدد سکته جلوگیری کند. ولی تنظیم و دوز دارو میتواند بسیار مهم باشد زیرا مصرف بیش از حد این دارو ها میتواند شانس ابتلا به سکته هموراژیک را افزایش دهد.
هپارین نیز جزو دارو های انعقادی است و مهمترین داروی بیمارستانی ضد انعقاد است که در سکته مغزی ایسکمیک استفاده میشود. معمولا قبل از شروع درمان با وارفارین فرد باید یک دوره درمان با هپارین را پشت سر بگزارد.

دارو های ضد لخته

مهمترین دارو ضد لخته که برای سکته مغزی ایسکمیک استفاده میشود پلاسمینوژن بافتی یا به اختصار T_PA است. این دارو برخلاف دیگر دارو ها مانند هپارین و وارفارین میتواند لخته را حل کند و از بین ببرد. T_PA تنها در سکته مغزی ایسکمیک استفاده میشود. این دارو در سکته های هموراژیک منع مصرف دارد. T_PA باید حداکثر تا سه ساعت پس از وقوع سکته ایسکمیک به فرد تزریق شود. هر چقدر سکته ایسکمیک را زود تر تشخیص دهیم و مصرف T_PA زود تر شروع شود عوارض کمتری به جای میماند. این دارو در صورت تجویز به موقع میتواند تمامی علائم ناشی از سکته را از بین ببرد.

دارو های ضد فشار خون و سکته مغزی ایسکمیک

همانطور که گفتیم فشار خون اصلی ترین علت قابل پیشگیری برای انواع سکته های مغزی. ، از جمله سکته ایسکمیک است. تجویز دارو های ضد فشار خون مخصوصا در سکته های هموراژیک ( ناشی از خونریزی ) بسیار مهم است. البته لازم به ذکر است دارو های ضد فشار خون در تمام افرادی که سکته مغزی ایسکمیک در آنها رخ میدهد تجویز نمیشود.

توان بخشی

توان بخشی یکی از اصلی ترین بخش های درمانی در سکته های کامل است. در مواردی که سکته عوارض خود را بر جای بگذارد ، توان بخشی حتما در لیست اقدامات درمانی فرد قرار خواهد گرفت. در مورد فواید این روش لازم به است بدانیم قسمت های سالم مغز میتواند تا حدودی وظایف قسمت های آسیب دیده را انجام دهد. توان بخشی به تسلط قسمت های سالم مغز بر اعمال قسمت های آسیب دیده کمک میکند. اما این روش درمانی ممکن است برای تاثیر گذاری با جدیت و پشتکار فراوان و با صبر دنبال شود. معمولا برای شروع اثر گذاری روش توان بخشی در سکته مغزی ایسکمیک ممکن است به چند ماه زمان احتیاج باشد.

تفاوت سکته هموراژیک و ایسکمیک

تفاوت اصلی سکته هموراژیک و ایسکمیک در مکانیسم ایجاد آنها است. در سکته ایسکمیک علت قطع خونرسانی به بافت مغز ، انسداد عروق است. اما در سکته هموراژیک علت بیماری قطع خونرسانی بخشی از مغز به علت خونریزی و عدم رسیدن خون به تمام بخش های مغز است.

پایان