دیلتیازم

دیلتیازم یکی از داروهای مورد استفاده برای کاهش فشار خون و درمان برخی مشکلات قلبی از جمله آنژین صدری و برخی از آریتمی های قلبی است. این دارو به صورت قرص، کپسول، پماد و آمپول تولید میشود. آمپول این دارو تنها در موارد اورژانسی و به صورت وریدی تزریق میشود. رایج ترین فرم مصرف دیلتیازم به صورت قرص های معمولی 30 و 60 میلی گرمی و قرص های آهسته رهش 120 میلی گرمی است. مهمترین عوارض این دارو شامل افت فشار خون، سر گیجه، یبوست، تهوع و کهیر است.
در ادامه و در سایت بیمارسلامت به برسی تمامی موارد مصرف، منع مصرف، تداخلات دارویی، نحوه و مقدار مصرف و عوارض جانبی دیلتیازم میپردازیم.

موارد مصرف قرص، آمپول، کپسول و پماد دیلتیازم

قرص و کپسول این دارو عمدتا برای درمان طپش قلب، فشار خون بالا، بهبود دردهای قلبی ناشی از آنژین صدری استفاده میشود. گاهی از این دارو برای گشادی عروق و بهبود خونرسانی قلب پس از سکته قلبی نیز استفاده میشود. آمپول دیلتیازم برای درمان اورژانسی ضربان های قلبی بالا و خطرناک استفاده میشود. پماد دیلتیازم کاربردی متفاوت با سایر اشکال این دارو دارد و بیشتر برای درمان شقاق و هموروئید استفاده میشود.

موارد منع مصرف

مصرف دیلتیازم در برخی بیماری های قلبی مانند نارسایی بطن چپ، بلوک های قلبی درجه دو و سه، سندرم ولف پارکینسون وایت، ادم ریه، فشار خون پایین و ضربان قلبی کمتر از 60 منع مصرف دارد. قرص و آمپول دیلتیازم در بیماران مبتلا به اختلالات کلیوی و کبدی و سالمندان باید با احتیاط مصرف شود. این دارو در کودکان زیر 12 سال و زنان باردار نیز منع مصرف نسبی دارد.

تداخلات دارویی

دیلتیازم با داروهای زیر تداخل دارد و میتواند باعث افزایش عوارض و خطرات مصرف آنها شود:

• • داروهای ضد صرع و ضد تشنج از جمله: فنی توئین و کاربامازپین

• • داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی از جمله تاکرولیموس و سیکلوسپورین ( عمدتا برای جلوگیری از رد پیوند استفاده میشود.)

• • برخی داروهای ضد قارچ از جمله کتوکونازول و فلوکونازول

• • آنتی بیوتیک های دسته ماکرولید ها از جمله کلاریترومایسین، اریترومایسین و آزیترومایسین

• • برخی داروهای ضد ویروس که برای درمان ایدز و هپاتیت C استفاده میشود.

• • سایر داروهای ضد فشار خون مخصوصا داروهای هم خانواده پروپرانول مانند متورال و کارودیلول

• • کوئینین ( داروهای ضد ملاریا)

نحوه و مقدار مصرف آمپول، قرص و کپسول دیلتیازم

نحوه مصرف دیلتیازم به فرم دارو بستگی دارد. آمپول این دارو تنها به صورت وریدی تزریق میشود میشود. قرص و کپسول این دارو نیز تنها به صورت خوراکی، سه الی چهار بار در روز( بسته به نوع بیماری) مصرف میشود. قرص هلای این دارو به صورت 30، 60 و 120 میلی گرمی تولید میشود. مقدار مصرف دیلتیازم بر حسب نوع مشکل از قرار زیر است:

• • برای درمان آنژین صدری ( نوعی بیماری قلبی است که با درد در قفسه سینه ناشی از کاهش خونرسانی به قلب ایجاد میشود.):
    در صورت استفاده از قرص های دیلتیازم معمولی، از قرص های 30 میلی گرمی چهار بار در روز ( هر 6 ساعت) استفاده میشود. در صورت عدم دستیابی به پاسخ درمانی مناسب میتوان از قرص های 60 میلی گرمی نیز استفاده کرد. اما در صورت استفاده از کپسول و قرص های آهسته رهش ( 120 میلی گرمی) ، یکبار در روز استفاده میشود.

• • برای درمان فشار خون
    در صورت استفاده از قرص های معمولی ، ابتدا از قرص های دیلتیازم 30 میلی گرمی، 3 الی 4 بار در روز استفاده میشود و در صورت نیاز دوز دارو را افزایش میدهند تا حد اکثر به 360 میلی گرم در روز ( منقسم در سه الی چهار دوز) برسد. ولی در صورت استفاده از قرص های آهسته رهش معمولی روز یک الی دو عدد قرص 120 میلی گرمی تجویز میشود.

• • برای درمان تاکی آریتمی های قلبی ( AF و SVT )
    در ابتدا یک عدد آمپول دیلتیازم 10 میلی گرم به صورت وریدی تزریق میشود. در صورت عدم دستیابی به پاسخ درمان 3 الی 5 دقیقه دیگر 0.25 mgr/kgr دیگر تزریق میشود و برای ادامه درمان میتوان از دریپ دیلتیازم به مقدار 5 الی 15 میلی گرم در ساعت استفاده کرد.( حداکثر تا 24 ساعت)

هشدار: مقادیر گفته شده در قسمت بالا برای درمان بزرگسالان میباشد. دیلتیازم در کودکان منع مصرف نسبی دارد و مقدار مصرف این دارو و طول درمان آن باید توسط پزشک و بر اساس وزن کودک تنظیم شود.

عوارض جانبی دیلتیازم

شایعترین و قابل ملاحظه ترین عوارض این دارو افت فشار خون و ضربان قلب است. سایر عوارض جانبی دیلتیازم شامل موارد زیر است:

• • ورم دست ها و پاها ( در سالمندان بیشتر مشاهده میشود.)

• • خارش پوست و آکنه

• • سرگیجه و سردرد جزئی

• • بی حالی و خستگی

• • بر افروختگی و قرمزی پوست

• • سوء هاضمه، یبوست و درد های شکمی

• • اختلالات کلیوی و کبدی

• • یرقان

وضعیت مصرف دیلتیازم در بارداری و شیردهی

دیلتیازم در رده C بارداری میباشد و در دوران بارداری منع مصرف نسبی دارد و قبل از مصرف آن باید با متخصص زنان مشورت شود.
دیلتیازم به مقدار جزئی داخل شیرمادر ترشح میشود لذا قبل از مصرف آن در دوران شیردهی، باید با پزشک مشورت کنید.( برخی منابع مصرف آن را در دوران شیردهی ممنوع و برخی منابع مصرف آنرا با رعایت احتیاط بلامانع میدانند.)

سایر داروهای مشابه

• • آملودیپین

• • وراپامیل

پایان مقاله
ناشر: مجله پزشکی بیمارسلامت