یکی از دارو های مورد استفاده در درمان رفلاکس معده و زخم معده و دوازده است. پنتوپرازول جزء دسته مهار کننده های پمپ پروتون است و از این راه باعث کاهش تولید اسید معده میشود. تاثیر درمانی این دارو برای زخم معده از دارو های آنتی اسید و دارو هایی نظیر فاموتیدیدن و رانتیدین بیشتر است.
در ادامه و در سایت بیمار سلامت به برسی کلیه موارد مصرف، منع مصرف، تداخلات دارویی و عوارض جانبی پنتوپرازول میپردازیم.
موارد مصرف پنتوپرازول
نحوه و مقدار مصرف این دارو به فرم دارو و هدف درمانی بستگی دارد. این دارو برای کاهش ترشح اسید استفاده میشود. دارو انتخابی برای درمان سندرم زولینگر الیسون است .این دارو برای درمان زخم معده و دوازدهه و نیز برای درمان رفلاکس معده استفاده میشود. این دارو بعد از آسیب های مغزی و یا جراحی های بزرگ ، جزء دارو های خط اول درمان است. (پس از جراحی ها بزرگ و یا آسیب های مغزی به علت ایجاد یک تنش جسمی سطح کورتویزول بالا میرود و ترشح اسید تحریک میشود.)
در موارد مشکوک به خونریزی های داخلی و مخصوصا خونریزی معده پنتوپرازول اولین دارو ای است که تجویز میشود.( باعث کاهش اسید معده جلو گیری از تخریب بیشتر بافت معده میشود)
موارد منع مصرف
- این دارو در نارسایی شدید کبدی منع مصرف کامل دارد.
- مصرف پنتوپرازول در افرادی که به سایر دارو های مشابه مانند لانزوپرازول ، ازوپرازول و … حساسیت دارند ممنوع است.
- مصرف بیشتر از 14 هفته از این دارو منع مصرف دارد زیرا میتواند سبب کاهش منیزیم شود.
- در افرادی که به اختلال در جذب ویتامینB12 هستند ممنوع است.
- در افرادی که به سرطان معده کولون مبتلا هستند نباید از پنتوپرازول استفاده کرد.
تداخلات دارویی
به طور کلی پنتوپرازول تداخلات داروئیی شدیدی ایجاد نمیکند و تداخلات آن از نوع اثر بر مقدار جذب و دفع سایر دارو ها است. مهکمترین تداخل دارویی پنتوپرازول با وارفارین است که از طریق کاهش دفع آن میتواند سبب افزایش سطح خونی وارفارین و افزایش احتمال خونریزی های ناخواسته شود. به طورکلی تداخلات دارویی پنتوپرازول شامل موارد زیر است:
- دارو های ضد HIV
- داروهای ضد افسردگی از جمله فلوواکسامین و سایر داروهای دسته SSRIs
- فنی توئین، ریفامپین و دیازپام( میتوانند سبب کاهش اثر پنتوپرازل شوند)
- برخی داروهای ضد قارچ از جمله: فلوکونازول، کتوکونازول، فلوکونازول و …
- متوتروکسات ( دارویی برای سرکوب سیستم ایمنی است.)
نحوه و مقدار مصرف پنتوپرازول
این دارو معمولا به صورت تک دوز( یک بار در روز قبل از صبحانه) یا دوبار در روز( قبل از صبحانه و قبل از شام) داده میشود. آمپول پنتوپرازول تنها باید به صورت وریدی و پس از رقیق شدن با حداقل 5 سی سی آب مقطر یا سرم تزریق شود. استفاده از آمپول آن معمولا برای 4 تا 5 روز تجویز میشود و مصرف کپسول خوراکی آن نباید از 14 هفته فراتر رود. مقدار صحیح مصرف پنتوپرازول برای مشکلات مختلف تاز قرار زیر است:
- بیماری ریفلاکس معده به مری: یک عدد قرص پنتوپرازول 20 تا 40 میلی گرم و یک بار در روز
- برای درمان سوزش سردل: روزانه یک عدد قرص 20 میلی گرم قبل از صبحانه کفایت میکند.
-
سندرم زولینگر-الیسون : در سندرم زولینگر _ الیسون( ترشح نابجای اسید معده ) روزانه از قرص یا آمپول پنتوپرازول 40 یک یا دوبار در روز استفاده میشود.
-
زخم معده : روزانه یک عدد قرص 20 تا 40 میلی گرم
عوارض جانبی پنتوپرازول
از عوارض جانبی این دارو میتوان به سردرد، حساسیت پوست به نور، اسهال ، خشکی دهان و دل درد، افزایش تریگلیسرید میباشد. مصرف طولانی مدت این دارو ممکن است سبب کاهش ویتامین b12 شود. افرادی که برای مدت طولانی از پنتوپرازول استفاده میکنند بیشتر در معرض عفونت های ادراری و تنفسی هستند.
وضعیت مصرف پنتوپرازول در بارداری و شیردهی
مصرف این دارو در دوران بارداری مشکلی ندارد و در صورت نیاز و در دوره های کوتاه مدت میتواند مصرف شود.( رده B بارداری). پنتوپرازول میتواند در داخل شیرمادر ترشج شود لذا ممکن است باعث ایجاد عوارض ناخواسته در نوزاد یا کودک شیرخوار شود. لذا مصرف آن در دوران شیردهی توصیه نمیشود.
توصیه های درمانی
- از بازکردن کپسول یا مخدوش کردن پوشش سطحی قرص پنتوپرازول خوداری کنید.( میتواند باعث افزایش عوارض گوارشی و کاهش جذب دارو شود.)
- اگر پس از 4 هفته ، بهبودی در وضعیت شما ایجاد نشد برای تغییر درمان خود با پزشک مشورت کنید.
- پنتوپرازول از طریق خوراکی حداقل به 45 دقیقه زمان برای تاثیر نیاز دارد. لذا بهتر است قبل از مصرف غذا و قبل از شروع سوزش معده مصرف شود.
تداخلات دارویی
- امپرازول
- لانسوپرازول
- رانیتیدین
- سایمتیدین
- فاموتیدین
پایان مقاله
ناشر سایت: بیمارسلامت
با تشکر از گروه مطالعاتی و تحقیقاتی هیرو
