کلرفنیرامین یک آنتی هیستامین قوی است و به صورت قرص ، شربت و آمپول تولید و مصرف میشود. از آمپول این دارو در آلرژی های شدید و اورژانسی به صورت داخل وریدی و یا عضلانی استفاده میشود. قرص و شربت کلرفنیرامین میتواند برای درمان آلرژی های شدید و به صورت کوتاه مدت ( حداکثر 5 روز ) استفاده شود. این دارو کوتاه اثر است و در صورت نیاز باید هر 6 ساعت یکبار مصرف آن تکرار شود.کلرفنیرامین نسبت به سایر داروهای هم خانواده اش خاصیت خواب آوری و رخوت زایی بیشتری دارد و پس از مصرف آن باید از کارهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند پرهیز شود. در ادامه و در سایت بیمارسلامت به برسی کلیه موارد مصرف، منع مصرف، نحوه و مقدار مصرف، عوارض جانبی قرص، شربت و آمپول کلرفنیرامین میپردازیم.
کلرفنیرامین برای چیست / موارد مصرف
کلرفنیرامین یکی از قویترین آنتی هیستامین ها است که برای تخفیف علائم حساسیت های شدید و اورژانسی به کار میرود. این دارو را میتوان در انواع آلرژی و در سنین مختلف ( بالا تر از یک سال ) استفاده کرد. همچنین از ترکیب این دارو با سایر دارو ها مانند افدرین، سودوافدرین یا فولکودین برای درمان سرفه های شدید، سرما خوردگی و آبله مرغان استفاده میشود. آمپول کلرفنیرامین را تنها با نسخه پزشک میتوان تهیه کرد اما شربت و قرص آنرا ممکن است بتوان به صورت آزاد نیز خریداری کرد.
موارد منع مصرف
در موارد حساسیت به سایر آنتی هیستامین ها نظیر سیتریزین ، لوراتادین و … و در کودکان کوچکتر از یک سال استفاده از کلرفنیرامین و فراورده های حاوی آن منع مصرف دارد. همچنین این دارو در افرادی دارای بیماری آب سیاه ، هیپرتروفی پروستات و بیماران قلبی باید با احتیاط مصرف شود.
نحوه و مقدار مصرف قرص، شربت و آمپول کلرفنیرامین
نحوه مصرف این دارو بستگی به فرم آن ( آمپول ، قرص و شربت ) دارد. آمپول این دارو را میتوان به صورت داخل وریدی یا عضلانی و حتی زیر جلدی استفاده کرد. در صورت تزریق زیر جلدی سرعت جذب دارو کاهش میابد اما طول اثر آن افزایش میابد. در موارد حاد فقط تزریق وریدی دارو توصیه میشود که قبل از تزریق بهتر است دارو رقیق شود.
مقدار و دوز مصرف کلرفنرامین بستگی به سن فرد و نوع بیماری دارد. آمپول این دارو حاوی 10 میلی گرم دارو است است و تنها در موارد اورژانسی و در بزرگسالان استفاده میشود. (استفاده از آمپول کلرفنیرامین در کودکان چندان مرسوم نیست ولی در برخی موارد توسط متخصصین کودکان تجویز میشود.) آمپول کلرفنیرامین را بیشتر به صورت وریدی تزریق میکنند اما میتوان آنرا به صورت عضلانی نیز تزریق نمود. برای تزریق وریدی باید دارو را حداقل به 3 سی سی آب مقطر رقیق کنید یا آنرا داخل سرم بریزید.
قرص کلرفنیرامین 4 میلی گرم است و در کودکان بزرگتر از 12 و بزرگسالان به صورت خوراکی ( هر 4 تا 6 ساعت یک قرص ) استفاده میشود.( نباید بیشتر از 6 قرص در 24 ساعت استفاده شود.)
شربت کلرفنیرامین معمولا در کودکان کمتر از 12 سال استفاده میشود و دوز آن باید توسط پزشک ( ترجیحا متخصص کودکان ) و بر اساس وزن آنها تنظیم شود. هر 5 سی سی از شربت این دارو حاوی 2 میلی گرم کلرفنیرامین است. ( در کودکان کمتر از 1 سال استفاده از داروهای حاوی فنیرامین ممنوع است.)
عوارض جانبی کلرفنیرامین
کلرفنیرامین عوارض عمومی آنتی هیستامین ها را دارد. این عوارض در کودکان کمتر از 6 سال و بزرگسالان بیشتر از 65 سال بیشتر و شدید تر به چشم میخورد. مهمترین عوارض جانبی این دارو شامل موارد زیر است:
-
- خواب آلودگی و خستگی در طول روز
- خشکی دهان
- اسهال یا یبوست
- تهوع و استفراغ
- وزو وز گوش و سرگیجه
- تپش قلب
- تاری دید
- سردرد و اختلال در تمرکز
- کسالت و بی حالی عمومی
ممکن است در موارد مصرف طولانی مدت کلرفنیرامین، عوارضی مانند یرقان ، التهاب کبد و افزایش خطر خون ریزی نیز مشاهده شود که چندان شایع نیستند.
کلرفنیرامین در بارداری و شیردهی
کلرفنیرامین در رده B بارداری قرار دارد و میتواند در صورت نیاز در مادران باردار تجویز و مصرف شود.
در دوران شیردهی نیز میتواند از این دارو مصرف کرد اما در صورت مشاهده علائمی مانند خواب آلودگی در کودک ، مصرف آن باید متوقف شود.
تداخلات دارویی
مصرف داروهای ضد افسردگی دسته MAO مانند سیلیژین و داروهای تضعیف کننده CNC مانند داروهای خواب آور و مخدرها با اشکال مختلف کلرفنیرآمین ( قرص، آمپول و شربت)، تداخل دارویی دارند و میتوانند باعث تشدید عوارض جانبی یکدیگر شوند.
هشدار ها و توصیه های پزشکی
- طول درمان با این دارو باید حتی الامکان کمتر از 5 روز باشد.
- کلرافنیرامین میتواند باعث خواب آلودگی شود لذا طی درمان با این دارو از کارهایی که نیازمند هوشیاری کامل هستند بپرهیزید.
- قرص های این دارو معمولا به صورت آهسته رهش و بدون خط هستند و باید از نصف کردن و خرد کردن آنها اجتناب کنید.( باید به صورت کامل بلعیده شود.)
- در صورت مشاهده علائمی مانند زردی، ادم اندام ها و کبودی های بدون دلیل، مصرف دارو را قطع کنید و به پزشک خود اطلاع دهید.
- برای کاهش عوارض گوارشی و تحمل بهتر درمان کلرفنیرامین، دارو را همراه با غذا میل کنید و از مصرف غذا های پر ادویه و تند بپرهیزید.
سایر داروهای مشابه
پایان مقاله
ناشر: مجله پزشکی بیمارسلامت
