یکی از شایع ترین انواع دیابت میباشد که بیشترین ارتباط را با سبک زندگی و تغذیه افراد دارد. در این بیماری حساسیت سلول های بدن به انسولین کاهش میابد. در دیابت نوع دو سطح انسولین بدن از حالت عادی نیز بیشتر است. اما متاسفانه این انسولین نمیتواند سلول های بدن را برای جذب قند از خون تحریک کند. بر خلاف دیابت نوع یک، این بیماری به آهستگی تشکیل میشود و سن شروع آن نیز معمولا در سنین میانسالی است. متاسفانه امروزه به علت گسترش زندگی ماشینی و تغذیه نا متناسب با میزان فعالیت، سن شیوع این بیمار در حال کاهش است. به طوری که امروزه شاهد ابتلا به دیابت نوع دو حتی در بین نوجوانان نیز هستیم. و این امر نگرانی ها را در خصوص عواقب بعد از آن و متحمل شدن هزینه های سنگین بر بهداشت جامعه در سال های آتی را ایجاد میکند.
در این مطلب قصد داریم به طور اختصاصی درمورد، علائم، علت ها و درمان دیابت نوع دو صحبت کنیم. در صورت تمایل برای آشنای با انواع دیابت و عوارض و علائم کلی آن روی کلمه دیابت کلیک کنید.
علائم بیماری
علائم این بیماری نیز مانند انواع دیگر دیابت میباشد. در قسمت زیر مهمترین علائم این بیماری را ذکر کرده ایم.
- گزگز نوک انگشتان دست ها و پاها
- بی حسی اندام ها انتهایی( مخصوصا پاها و معمولا در شب ها)
- طولانی شدن بهبود زخم ها( به علت کاهش سرعت بهبود بافت ها تخریب های میکرو و ماکرو واسکولار در دیابت نوع دو و انواع دیگر این بیماری دیده میشود)
- پر نوشی
- پرخوری
- تکرر ادرار
- بی حالی و کرختی
- بوی استون دهان( در موارد حاد و تشخیص داده نشده بیماری دیده میشود و علامت کتواسیدوز دیابتیک است)
علائم بالا مهمترین علائم ابتلا به دیابت نوع دو است که با علائم سایر انواع دیابت یکسان میباشد. در ادامه به برسی عوارض این بیماری میپردازیم:
عوارض دیابت نوع دو
عوارض این بیماری نیز با سایر انواع بیماری قند یکسان است. مهمترین عوارض نوع دو شامل موارد زیر است:
- آب مروارید( مهمترین علت کاتاراکت یا آب مروارید ابتلای طولانی مدت به بیماری قند میباشد)
- گلوکوم( یا همان آب سیاه)
- انواع سکته
- بیماری های قلبی عروقی از جمله(CAD) و انواع نارسایی قلبی
- نارسایی کلیوی( ابتلای بلند مدت و معمولا بیشتر از 10 سال به انواع دیابت از جمله دیابت نوع دو ، اصلی ترین علت ابتلا به نارسایی کلیوی است)
- زخم های دیابتیک
- فشار خون
- نروپاتی های مختلف( اختلال در عملکرد اعصاب محیطی بدن)
- سنگ کیسه صفرا( بیماری قند میتواند خطر ابتلا به بیماری سنگ صفرا را تا حد قابل توجهی بالا ببرد)
- افزایش خطر ابتلا به انواع بیماری های عفونی
- کوری( به دنبال رگ زایی نا به جای بدن در فضای داخلی کره چشم ایجاد میشود و از عوارض قند خون های بالا و کنترل نشده است)
- اختلال در نعوظ در مردان
- بر هم خوردن نظم قاعدگی در زنان
- افزایش خطر سقط جنین و تولد نوزادانی با وزن بالا
موارد گفته شده در قسمت بالا از مهمترین عوارض دیابت نوع دو و انواع دیگر دیابت است. تشخیص به موقع این بیماری میتواند در پیشگیری از این عوارض و حتی کنترل آن در مرحله پیش دیابتی و جلوگیری از ابتلا فرد به بیماری قند موثر باشد.
تشخیص دیابت نوع دو
تشخیص این بیماری با استفاده از آزمایش خون و اندازه گیری قند خون ناشتا انجام میشود. در حالت طبیعی قند خون ناشتا(FBS) کمتر از 110 است و میزان 110 تا 126 را معمولا مرحله پره دیابتی مینامند و اگر این عدد بیشتر از 126 باشد آنرا تکرار میکنند. اگر سه بار جواب آزمایش قند خون عددی بیشتر از 126 را نشان دهد یعنی فرد به یکی از انواع مرض قند از جمله دیابت نوع دو مبتلا است. میتوان از آزمایش A1c یا همان قند سه ماهه نیز استفاده کرد اما قند سه ماهه بیشتر برای برسی تاثیر پذیری درمان ها و روند کنترل بیماری استفاده میشود.
درمان دیابت نوع 2
این بیماری هیچ درمان قطعی ندارد و تمامی درمان های معرفی شده تنها جنبه کنترلی دارند. این درمان ها معمولا شامل درمان های دارویی و تغذیه است. تغذیه و داشتن یک سبک زندگی سالم مهمترین روش درمان دیابت نوع 2 میباشد. شایع ترین دارو هایی که در درمان دیابت نوع دو استفاده میشوند شامل موارد زیر است:
متفورمین
پر کاربردترین داروی خوراکی ضد دیابت میباشد. متفورمین میتواند سرعت تولید گلوکز در کبد را کاهش دهد. این دارو همچنین میتواند باعث افزایش تاثیر انسولین بر روی بدن میشود. متفورمین با سایر دارو های خوراکی دیگر از جمله گلی بن کلامید میتواند برای کنترل دیابت نوع دو استفاده شود. استفاده از این دارو در دیابت بارداری ممنوع است
.
گلی بن کلامید
این دارو میتواند باعث افزایش تولید انسولین از پانکراس شود. این دارو نیز مانند متفورمین در دیابت نوع دو استفاده میشود و در نوع یک تاثیری ندارد. از مهمترین عوارض این دارو شامل اسهال، استفراغ و … است. این دارو در دوران بارداری و دیابت بارداری مصرف نمیشود.
زیپمت
یک دارو ترکیبی است که از ترکیب متفورمین با سیتاگلیپتین ایجاد میشود. این دارو یک دارو جدید در بین انواع دارو های خوراکی برای کنترل قند خون است
گلی کولازید
این دارو از خانواده گلی بن کلامید است و عوارضی آن نیز با گلی بن کلامید مشرک است. گلی کولازید نیز فقط در دیابت نوع دو کاربرد دارد و در افراد دیابتی نوع دو بی تاثیر است. این دارو نیز مانند سایر دارو های کاهنده قند خوراکی در دیابت بارداری مصرف نمیشود.
در صورت تمایل برای مطالعه اختصاصی در مورد تغذیه ، سبک زندگی و دارو های دیابت میتواند روی درمان دیابت کلیک کنید.
ناشر: دانشنامه اینترنتی بیمار سلامت
با سپاس فراوان از گروه تحقیقاتی و مطالعاتی هیرو برای نشر این مطلب